Konflikt pokoleń na przykładzie relacji rodzinnych

Szczegóły

Utworzono: 02 października 2006

Joanna Strogolewska

2. Konflikt międzypokoleniowy w rodzinie – uwarunkowania

W poprzednim rozdziale przedstawiłam krótką charakterystykę konfliktów, biorąc pod uwagę ich cechy czasowe, treściowe oraz aspekty formalne. W tym skupię się na uwarunkowaniach leżących u podstaw procesów konfliktowych.

Do pierwszego typu uwarunkowań, społeczno – rozwojowych można zaliczyć sytuację materialną rodziny, pozwalającą bądź nie na zaspokajanie potrzeb członków. Warunkuje ona status rodziny w społeczeństwie, a młodzieży wśród rodziny.

Trudna sytuacja majątkowa rodziny, sprzyja powstawaniu konfliktów. Sam jednak niski czy wysoki status materialny nie stanowi głównego źródła konfliktów.

Ważniejsze od zasobności portfela rodzica, są dla dziecka wartości, jakie w związku z potrzebami konsumpcyjnymi są obecne w domu, a które pozwalają bądź nie, nabrać dystansu do spraw materialnych.

Nieprawidłowe relacje między członkami rodziny, to kolejny typ uwarunkowań społeczno – rozwojowych.

Konsekwencje postaw rodziców wobec dzieci, takich jak nadmierna opiekuńczość czy sprawowana kontrola nad dzieckiem, niezgoda na jego dorastanie i samodzielność kształtować może specyficzne zachowania, które z kolei prowadzić mogą do zaburzonych relacji, a te do konfliktów.

Podobne konsekwencje dotyczą też takich postaw jak odtrącająca, niekonsekwentna czy nazbyt liberalna.

Tam gdzie samodzielność dziecka jest tłumiona, gdzie nie obowiązuje jasny przekaz dotyczący podstawowych zasad, gdzie dziecko nie wie czego się spodziewać po rodzicach, bo ci nie przejawiają konsekwencji w zachowaniu, postawa rodziców nieuchronnie prowadzi do konfliktu.

Kolejną przyczyną konfliktów jest wadliwa komunikacja między członkami rodziny.

Aby komunikacja w rodzinie przebiegała właściwie, czyli była szczerą i otwartą wymianą informacji nie mogą pojawić się następujące czynniki, utrudniające ją: zakłócenia na poziomie nadawcy i odbiorcy dotyczące wzajemnych intencji, błędne odczytywanie znaczeń wypowiedzi (nadawanie im niewłaściwych kodów), błędne odczytywanie sygnałów niewerbalnych towarzyszących rozmowie (Rostowska, 2001).

Nie ulega wątpliwości, że sposób komunikowania się w rodzinie zależy w dużym stopniu od więzi łączących jej członków, atmosfery panującej w rodzinie i specyfiki postaw rodzicielskich (Rostowska, 2001).

Komunikacja jest także w znacznej mierze uwarunkowana cechami osobowościowymi jej członków. W szczególności zakłócają ją cechy autokratyczne i egocentryzm w działaniu i postrzeganiu rzeczywistości, a także nadmierny krytycyzm w stosunku do innych ludzi (Rostowska, 2001).