Małe wojny

Szczegóły: Utworzono: 05 maja 2015; Katarzyna Sanna

To norma, że rodzice od czasu do czasu się kłócą. Jak te kłótnie wpływają na ich dzieci i czy udaje im się je uchronić przed niepotrzebnym stresem?

Badania amerykańskich naukowców wskazują, że niektóre typy konfliktów zwalniają hamulce, a małe rodzinne wojny dotykają wszystkich domowników.

Michał i Karolina są w trakcie sprawy rozwodowej. Między nimi zadziało się dużo złych rzeczy. Gdy Michał przychodzi odebrać ich synów, nie może się powstrzymać, żeby nie dosolić Karolinie. W efekcie po chwili kłócą się na całego. Obrzucają się mięsem, nie zważając, że chłopcy są koło nich.

Gdy mama nie lubi taty

Małe i duże wojny domowe to wspomnienie z dzieciństwa, który ma prawie każdy, chociaż obraz kłócących się rodziców jest czymś, czego każde małe dziecko pragnęłoby uniknąć. Wiele badań donosi, że dzieci ponoszą zdrowotne, emocjonalne oraz społeczne koszty destruktywnych konfliktów swoich rodziców. Oczywiście, nie każda sprzeczka ma aż tak negatywny wpływ na funkcjonowanie psychiczne dzieci. Według teorii emocjonalnego bezpieczeństwa, najbardziej niebezpieczne kłótnie to takie, które są przez dziecko spostrzegane jako zagrażające systemowi rodzinnemu. Poczucie bezpieczeństwa emocjonalnego dzieci jest zależne od tego, w jaki sposób układają się relacje pomiędzy rodzicami. Jeżeli dziecko jest narażone na częste oglądanie agresywnych kłótni rodziców, zwiększa się prawdopodobieństwo wystąpienia nieprawidłowości rozwojowych, których efektem jest słabsze radzenie sobie z sytuacjami trudnymi czy regulacją emocji w przyszłości. Gdy rodzice się kłócą, ale potrafią rozwiązywać swoje konflikty, zwiększa się poczucie bezpieczeństwa u dzieci oraz poziom kompetencji związanych z radzeniem sobie z trudnymi emocjami. Kłótnie małżeńskie można zaliczać do trzech kategorii: destruktywnych, depresyjnych oraz konstruktywnych. Konflikty destruktywne to takie zachowania jak: agresja słowna bądź fizyczna, zachowania defensywne. Ważną cechą takich konfliktów jest ich intensywność oraz wysoki stopień pogardy wobec drugiej strony. Konflikty o charakterze depresyjnym charakteryzują się wycofaniem oraz wyrażaniem smutku oraz lęku. Konstruktywne konflikty to takie, w których strony komunikują się ze sobą, wyrażają swoje emocje, starają się siebie wspierać i osiągnąć jakieś porozumienie.

Powiedziane w afekcie

Okazuje się, że koszty wynikające z kłótni rodziców są nie tylko ponoszone przez dzieci, które mnie lub bardziej rozumieją, co się wokół nich dzieje, ale również przez niemowlaki. Okazywanie sobie złości przez rodziców zwiększa poziom dystresu, podczas gdy okazywanie sobie uczuć zwiększa poczucie przyjemności i miłości wśród najmniejszych dzieci. Niemowlaki, które są świadkami kłótni, częściej wyrażają swoim ciałem takie stany emocjonalne jak smutek czy frustrację. Ponadto są w znacznie większym stopniu narażone na rozwinięcie się zaburzeń emocjonalnych. Rodzice często starają się zabezpieczyć swoje pociechy i rozstrzygać własne wojny za zamkniętymi drzwiami, a gdy dziecko jest w tym samym pomieszczeniu, kontrolować swoje reakcje. Czy i jak im to wychodzi, sprawdzali amerykańscy badacze. W badaniu udział wzięło 74 par rodziców niemowląt do 14 miesiąca życia. Rodzice musieli dwukrotnie się pokłócić, raz w obecności dziecka, drugi raz bez niego. Badania pokazały, że w przypadku konfliktów destruktywnych nie ma różnicy w odniesieniu do zachowania rodziców, niezależnie od tego, czy dziecko znajduje się z nimi w tym samym pomieszczeniu, czy nie. Różnice zauważono w przypadku konfliktów konstruktywnych i depresyjnych. W obu przypadkach konflikty były na niższym poziomie, gdy w pokoju znajdowało się dziecko. Rodzicom wydaje się, że ze względu na ograniczone możliwości językowe dzieci niewiele rozumieją z tego, co się wokół nich dzieje. Niemowlaki oczywiście nie rozumieją treści kłótni, ale za to są bardzo wrażliwe na ton głosu. Swoje małe wojny warto więc prowadzić tak, żeby było najmniej postronnych ofiar.

Na podstawie:

Du Rocher Schudlich T, Norman J, • Du Nann B, Wharton A, Block M , Nicol H, Dachenhausen M, Gleason A, Pendergast K. Interparental Conflicts in Dyadic and Triadic Contexts: Parental Depression Symptoms and Conflict History Predict Differences. J Child Fam Stud (2015) 24:1047–1059 DOI 10.1007/s10826-014-9914-7

Autor: Katarzyna SannaStrona www: http://www.pracowniawsparcia.pl/

W 2012 roku otrzymała stopień magistra psychologii na Uniwersytecie Adama Mickiewicza w Poznaniu. Jej zainteresowania naukowe związane są z psychologią poznawczą, psychologią społeczną, psychologią pozytywną seksuologią oraz psychologia zdrowia. Obecnie realizuje badania naukowe związane z psychoonkologią w ramach studiów doktoranckich. Pracę naukową łączy z prowadzeniem własnego gabinetu.