Otwórz już oczy
Jak długo śpisz? Czy się wysypiasz? A może cierpisz na bezsenność? Ile tak naprawdę powinniśmy spać?
Pooglądasz ze mną?
Kto nie słyszał stwierdzenia: "książki są dobre dla dzieci" lub "telewizja jest szkodliwa dla dzieci"?
Syndrom ostatniej piosenki
Znacie to doświadczenie, kiedy melodia wtrąca się w Twoje myśli i wiruje w powtarzającej się pętli?
Szewcy bez butów
Powiem ci ze wstydem, patrząc z dzisiejszej perspektywy, ja i wielu „kandydatów na pomagaczy” byliśmy nieco zarozumiali. Metodologia badań psychologicznych i analiza statystyczna – baza psychologii naukowej – budziły naszą niechęć, a fascynowały niebazujące na badaniach, raczej filozoficzne, wynurzenia psychoanalityków lub psychologów humanistycznych. I uznawaliśmy, że to właśnie jest prawdziwą psychologią.
To tylko gra!?
Kto nie słyszał stwierdzenia, że gry znieczulają mózg? Nie od dziś obwinianie gier komputerowych za agresywne zachowanie dzieci, młodzieży, czy nawet dorosłych jest pewnego rodzaju normą społeczną. Bo w końcu gdzieś musi być winowajca, czyż nie?
Zbyt wielkie zaangażowanie emocjonalne może zniszczyć związek.
Psychologia miłości i związków partnerskich, choć nie jest dziedziną ani łatwą do badania i operacjonalizacji, stale znajduje się w centrum zainteresowania wielu naukowców. Począwszy od badań w nurcie humanistycznym i egzystencjalnym, przez koncepcje psychodynamiczne, systemowe, po nurt poznawczo-behawioralny i neuropsychologiczny, od wielu lat naukowcy szukają odpowiedzi na pytanie, w jaki sposób tworzą się udane związki i więzi interpersonalne. Z drugiej strony, starają się oni poznać czynniki, które sprawiają, że związek może stać się „toksyczny”.
Najnowsze badania zespołu badaczy z Uniwersytetu w Houston pokazują, że pomimo tego, że silna, romantyczna więź jest czynnikiem umożliwiającym powstawanie nowych par, a później rodzin, może być ona w określonych sytuacjach dla związku partnerskiego wręcz zabójcza. Dzieje się tak wtedy, gdy jeden lub oboje z partnerów poświęca zbyt wielką uwagę ładunkowi emocjonalnemu związku. Osoba taka w rezultacie buduje obraz siebie oraz poczucie własnej wartości wyłącznie na podstawie swoich doświadczeń ze związkami o charakterze romantycznym. Według Chip Knee, asystenta profesora i kierownika badań zespołu z Uniwersytetu w Houston, tego typu zależność, nazywana w świecie psychologicznym Poczuciem Wartości Zależnym Od Doświadczeń W Związkach (ang. relation-contingent self-esteem, zwana dalej w skrócie: RCSE) jest niezdrowa dla rozwoju związków partnerskich.
Zdaniem Knee, osoby charakteryzujące się RCSE są bardzo oddane w swoich związkach, ale są przez to bardziej narażone na reagowanie w sposób nadmierny, tracące kontrolę i wyniszczające się nawet w niezbyt znaczących sytuacjach. W ten sposób, zdaniem naukowców z zespołu Knee, nadmierny RCSE u jednego lub obojga z partnerów może, paradoksalnie, podkopywać fundamenty związku i go zniszczyć.
Ponadto, według Knee, RCSE może wywoływać w osobie depresję i lęk w nawet najczęściej spotykanych i błahych sytuacjach konfliktowych związanych z funkcjonowaniem związku tj. krótkich sprzeczkach, wymianie poglądów na nieistotną sprawę, krytycznych uwagach dotyczących zachowania lub wyglądu. Zachowanie osoby charakteryzującej się RCSE może mieć znamiona symptomów manii i/lub obsesji oraz nadmiernych pragnień w dziedzinie miłości.
RCSE ma znaczący wpływ na wahania nastroju u osób po odejściu bliskiej osoby, rozstaniu, rozwodzie czy zagrożeniu funkcjonowania związku. Dlatego tak duże znaczenie ma według badaczy identyfikowanie, czy występuje ono u któregokolwiek z partnerów we wczesnych etapach tworzenia się związków, gdyż tylko w ten sposób będzie można zapobiegać jego negatywnym rezultatom, pomóc zarówno osobie nim dotkniętym oraz diadzie (nawet jeśli będzie to oznaczać rozpoznanie niedopasowania między partnerami).
Badania zespołu badaczy z Uniwersytetu w Houston we współpracy z Amy Canevello z Uniwersytetu st. Michigan oraz z Astrid Cook z Idiro Technologies obejmowały 14-dniową samoobserwację 198 heteroseksualnych studentów, w trakcie której uczestnicy zanotowywali najbardziej pozytywne i negatywne wydarzenia w swoich związkach. Badacze przez 14 dni prowadzili ponadto własne dzienniki, w którym odnotowywali uczucia osób badanych dotyczące ich samych oraz ich związków. Badania zespołu zostały przeprowadzone w warunkach zarówno laboratoryjnych, jak i bazowały na samoopisie osób badanych poprzez ankiety oraz longitudinalną samoobserwację. Obszarem ich zainteresowania był zarówno sposób myślenia osób badanych, ich emocje oraz zachowania. Wśród nich starano wyłonić się czynniki, które powodują, że osoby przywiązują się w relacjach w niezdrowy sposób oraz obniżają lub wręcz eliminują poczucie bezpieczeństwa z związkach interpersonalnych.
W ten sposób ujawniono, że osoby charakteryzujące się RCSE czuły się gorzej niż inne osoby w sytuacjach kryzysu w swoich związkach. Niezależnie od tego, czy kryzys w związku był spowodowany czynnikami zewnętrznymi, czy związanymi z zachowaniem jednej z osób z diady, osoba z RCSE obwiniała siebie za zaistniałą sytuację.
Knee dodaje, że osoby charakteryzujące się RCSE w sytuacjach kryzysu są skłonne do reagowania natychmiastowego, emocjonalnego oraz impulsywnego zamiast analitycznego czy skoncentrowanego na rozwiązywaniu problemów. Zaobserwowano, że osoby te częściej odnoszą do siebie przyczynę powstałego kryzysu, obwiniają się, a przez to stają się bardziej wrogie, depresyjne wobec otoczenia.
Tak jak zakłada zespół Knee, rezultaty tych badań mogą mieć szerokie zastosowanie w pracy terapeutycznej z parami, ale również mogą służyć działaniom profilaktycznym w ramach psychoedukacji. Być może przybliży nas to do budowania związków, które będą trwalsze, głębsze i dające satysfakcję.
Źródło : opracowanie własne
Bądź na bieżąco! Zapisz się na nasz newsletter! (dodatkowo otrzymasz eBooka "Iluzje codzienności")
Nigdy dość. Mózg a uzależnienia
Historia nałogów i procesu zdrowienia autorki, ale też omówienie z perspektywy badaczki zmian zachodzących w mózgu i zachowaniu na skutek długotrwałego uzależnienia.
W zakamarkach mózgu
Wybitni naukowcy o fascynujących funkcjach ludzkiego mózgu!
Zbiór intrygujących esejów autorstwa należących do światowej czołówki neuronaukowców, zawierający analizy dziwnych i sprzecznych z intuicją aspektów funkcjonowania ludzkiego mózgu.
Myślenie czarno-białe
Wyznaczamy granice, a większość rzeczy w życiu dzielimy według prostego czarno-białego schematu. Ta zdolność wykształcona w trakcie ewolucji jest w nas utrwalana od dzieciństwa przez rodziców, szkołę i otoczenie. Kevin Dutton, autor bestsellerów psychologicznych oraz utytułowany naukowiec z Oksfordu, pokazuje, że nie zawsze upraszczanie życia i wyborów jest dla nas najlepsze. „Myślenie czarno-białe” ukaże się już 12 maja.
Twój mózg bez tajemnic
Sen, pamięć, mowa, odczuwanie przyjemności czy strachu - codziennie mamy do czynienia z tymi procesami i emocjami, ale jak mózg je tworzy?
Życzenia dla Świata
Początkowo Ratzinger nie był entuzjastą Bergolio. Widział w nim reformatora, który może zupełnie zmienić oblicze Kościoła. To mu się nie podobało. A przynajmniej taki obraz, możemy zobaczyć w filmie fabularnym Dwóch Papieży.
Łykać jak Homo sapiens
Andrzej poznał Ilonę na forum miłośników wampirów i filmu „Zmierzch”. On był w średnim wieku, ona za rok miała skończyć 20 lat. Ilonie udało się przekonać Andrzeja, że jest prawdziwym wampirem, a on był gotowy wydać 10 tys. zł, żeby ta przemieniła również jego.
Sen nocy letniej
Rekord czasu, jaki można wytrzymać bez snu pobił w 1964 roku Randy Gardner. Nie spał przez 264 godziny i 12 minut. Brak snu jednak już w wyjątkowo krótkim czasie daje się nam we znaki. Zaczynają się problemy z koncentracją, pamięcią czy motywacją po nieprzespanej dobie a co dopiero 11.
To nie ja, to Ty!
Co się dzieje, gdy masz całą masę niewygodnych, krępujących i irytujących emocji, z którymi nie chcesz się świadomie zmierzyć?
Otwórz już oczy
Jak długo śpisz? Czy się wysypiasz? A może cierpisz na bezsenność? Ile tak naprawdę powinniśmy spać?
Odkryjmy potęgę kolorów!
Nie lubisz tego wina? Wypróbuj go pod innym oświetleniem. Chcesz, żeby ten napój był bardziej słodki? Rozjaśnij jego kolor. Chcesz, żeby herbata była zimniejsza? Umieść ją w szklanym pojemniku. Widzenie naprawdę jest wiarą.
Zabić Wertera
Zdarzenie, z którym mieliśmy do czynienia podczas 27 finału WOŚP do dzisiaj odbija się echem medialnym. Prowadzone są rozważania co można było zrobić, czego nie trzeba było robić i co teraz zrobić.
Ho ho ho... oto rzeczywistość...
Okres świąt Bożego Narodzenia z pewnością dla wielu z nas jest czasem do spotkania z najbliższymi. To czas, gdy słuchamy świątecznych melodii, gromadzimy się przy suto zastawionym stole, szczęśliwe dzieci biegają wokół pięknie przystrojonej choinki i tylko oczekujemy by dorwać się do błyszczących prezentów zapakowanych w czerwone kokardy.
Śladami Bestii
Czy to możliwe, żeby dobry człowiek popełnił zły uczynek?
W 1974 roku, serbska artystka Marina Abramowić wystawiła wybuchowy show, zatytułowany Rhythm 0 w galerii w Neapolu. Jednocześnie ujawniając coś strasznego o ludziach.
Dogadać się z innymi
Dlaczego tak trudno jest porozumieć się z innymi? Dlaczego inni nie rozumieją mojego punktu widzenia? Gdzie tkwi przyczyna problemów w relacjach z rodziną, szefem i współpracownikami?
Homo nie całkiem sapiens
Krytyczni, ale merytoryczni. Spierający się, ale też rozumiejący. Bogdan Wojciszke, wybitny polski psycholog i Marcin Rotkiewicz, ceniony dziennikarz naukowy rozmawiają o automatyzmach myślenia, nadętych politykach, narzekaniu Polaków i pułapkach moralności.
Syndrom gotującej się żaby. Co zabiło żabę?
Wyobraź sobie, że umieściłeś żabę w naczyniu z wodą i po chwili zaczynasz ją podgrzewać. Gdy temperatura wody wzrasta, widzisz, że żaba może odpowiednio dostosować swoją temperaturę ciała. Płaz kontynuuje regulację wraz ze wzrostem temperatury.
Mądrość i różne niemądrości
Żyjemy w świecie nieustających rekomendacji. Co robić, jak myśleć, w co się ubierać? Co zrobić, by osiągnąć sukces i na jaką partię głosować?
Ta piosenka obniża stres o 65%
Wszyscy dobrze wiemy, że powinniśmy się nauczyć zarządzać swoim stresem. Gdy sprawy stają się coraz trudniejsze w pracy, szkole czy życiu prywatnym, możemy korzystać z wielu porad, sztuczek i technik, które pozwolą uspokoić nieco skołatane nerwy.
Pokochaj poniedziałki. Jak poradzić sobie z wypaleniem zawodowym?
Czy na myśl o poniedziałku zaczyna cię boleć brzuch? Czy już w niedzielne popołudnie pogarsza ci się nastrój? Czy tylko w weekendy czujesz, że żyjesz? Czy inni zauważają u ciebie spadek energii i zmiany w zachowaniu?
Odzyskać kontrolę
Zespół stresu pourazowego (ang. Post-Traumatic Stress Disorder - PTSD) stał się chorobą naszych czasów i jest to zaburzenie, które rozwija się u osób, które doświadczyły szokującego, przerażającego lub niebezpiecznego wydarzenia.
Intuicja nie ma płci, czyli jak podejmujemy decyzje?
Podobno mężczyźni są lepszymi decydentami niż kobiety. Nie kierują się emocjami, są odporni na sugestie innych, trafniej przewidują konsekwencje swoich wyborów, a co najważniejsze robią to wszystko szybciej. Czy faktycznie tak jest? A nawet jeśli, czy taki model podejmowania decyzji naprawdę jest kluczem do sukcesu?
Wiele
Komentarze