
Otwórz już oczy
Jak długo śpisz? Czy się wysypiasz? A może cierpisz na bezsenność? Ile tak naprawdę powinniśmy spać?

Pooglądasz ze mną?
Kto nie słyszał stwierdzenia: "książki są dobre dla dzieci" lub "telewizja jest szkodliwa dla dzieci"?

Syndrom ostatniej piosenki
Znacie to doświadczenie, kiedy melodia wtrąca się w Twoje myśli i wiruje w powtarzającej się pętli?

Szewcy bez butów
Powiem ci ze wstydem, patrząc z dzisiejszej perspektywy, ja i wielu „kandydatów na pomagaczy” byliśmy nieco zarozumiali. Metodologia badań psychologicznych i analiza statystyczna – baza psychologii naukowej – budziły naszą niechęć, a fascynowały niebazujące na badaniach, raczej filozoficzne, wynurzenia psychoanalityków lub psychologów humanistycznych. I uznawaliśmy, że to właśnie jest prawdziwą psychologią.

To tylko gra!?
Kto nie słyszał stwierdzenia, że gry znieczulają mózg? Nie od dziś obwinianie gier komputerowych za agresywne zachowanie dzieci, młodzieży, czy nawet dorosłych jest pewnego rodzaju normą społeczną. Bo w końcu gdzieś musi być winowajca, czyż nie?
Wczesne sygnały zagrożenia patologicznym hazardem - wskazówki dla środowisk, w których żyje hazardzista
Od lat w Polsce narasta zachorowalność na patologiczny hazard, szczególnie po przemianach w 1989, które uruchomiły lawinę zmian gospodarczych, społecznych, kulturowych, obyczajowych, technologicznych i innych. Hazard, który wcześniej kojarzony był przede wszystkim z mało dostępnym światem kasyn i ich blichtru, wkroczył w polską codzienność. Dzisiaj uzależnieni od grania oraz grający niebezpiecznie (Termin ten odnosi się do osób, których granie pociąga za sobą negatywne skutki różnego rodzaju ale nie nosi cech pozwalających jednoznacznie zdiagnozować patologiczny hazard. Wielu grających niebezpiecznie po jakimś czasie wchodzi w uzależnienie od grania.) żyją wśród nas w każdym środowisku społecznym.
Niestety, rozprzestrzenianiu się schorzenia nie towarzyszy jednocześnie znaczący wzrost świadomości na jego temat. W efekcie większość osób, których ten problem w jakikolwiek sposób dotyka (nie tylko samych hazardzistów), orientuje się w zagrożeniu gdy jest ono już zdecydowanie zaawansowane. Tymczasem sygnały nadciągającego niebezpieczeństwa mogą być rozpoznawane znacznie wcześniej co ma ogromne znaczenie dla wszelkich interwencji wobec gracza. Poniższy tekst jest próbą wskazania na konkretne symptomy, jakie powinny niepokoić otoczenie osoby grającej. Należy pamiętać, że uzależniająca się lub już uzależniona osoba ma małe możliwości realnej oceny swojej sytuacji gdyż jej spostrzeganie świata jest znacząco zniekształcone poprzez rozwijający się nałóg. To rodzina, przyjaciele, współpracownicy i szefowie są zazwyczaj pierwszymi ludźmi, którzy dostrzegają niepokojące zmiany w zachowaniu lub nastroju gracza. Istotnym jest aby móc je zauważyć jak najszybciej i nie zbagatelizować ich pod żadnym pozorem.
Trzeba pamiętać, że hazard ma wiele odmiennych twarzy: lotto, szczęśliwy numerek i inne gry liczbowe, zakłady bukmacherskie, gry w kasynach realnych (ruletka, Black Jack, poker, itd.), gry w kasynach internetowych, giełda i inwestycje, zdrapki, loterie, bingo, automaty, wyścigi konne, wyścigi psów, nielegalne walki zwierząt lub ludzi. Wybór szeroki, a w zestawieniu z graczem w ruletkę lub namiętnie obstawiającym wyścigi konne, gracz w lotto wydaje się jakiś mało „hazardowy”. To pierwsza wskazówka dla otoczenia: nałóg hazardowy może rozwijać się na podłożu każdej gry, w której znaczenie ma aspekt materialny, i która opiera się o powtarzalne sekwencje (można wciąż powracać do gry na nowo). Nie tyle jest bowiem istotne w co gracz gra ile to, jaki jest jego sposób grania oraz jakie znaczenie ma dla niego granie. Sam fakt, że ktoś gra nie jest więc jeszcze wystarczającym powodem do obaw, chociaż warto zastanowić się nad specyfiką tego zachowania u konkretnej osoby.
Praktyka pokazuje, że osoby wchodzące w nałóg grania szybko zaczynają przejawiać pewne zachowania wskazujące na zbliżające się zagrożenie. W związku z graniem pojawiają się też nowe sytuacje, które powinny zaniepokoić, a przynajmniej zastanowić otoczenie. Należą do nich:
-
Wzrastające zainteresowanie danej osoby graniem i coraz większa koncentracja na graniu – może przejawiać się w opowiadaniach o graniu i możliwościach wygrania dużych pieniędzy, w marzeniach o wygranych, w upartym trzymaniu się swojej fascynacji graniem i braku krytycyzmu co do tejże fascynacji. Granie staje się bardzo ważnym elementem życia;
-
Spędzanie przez osobę coraz większej ilości czasu na graniu lub sprawach z nim związanych – oprócz samego grania hazardzista zajmuje się także np. kombinowaniem pieniędzy na granie, tworzeniem pozornie racjonalnych powodów aby grać lub obmyślaniem „systemów” gwarantujących wygraną;
-
Spędzanie coraz większej ilości czasu poza domem i kłopot z realnym uzasadnieniem tego faktu – zazwyczaj gracz zaczyna się orientować, że jego tryb życia uległ znaczącej zmianie i nie chce ujawnić całej prawdy przed bliskimi, trudno mu jednak wymyślać kolejne kłamstwa;
-
Nagłe i nieuzasadnione pojawienie się znaczących zmian w dotychczasowym rozkładzie dnia i tygodnia u danej osoby – gracz będzie np. rezygnował z dotychczasowych zajęć aby wygospodarować jak najwięcej czasu na grę;
-
Dokonywanie przez bliską osobę niespodziewanych zakupów i powtarzanie się tego faktu podczas gdy nie bardzo wiadomo skąd mogła mieć na to pieniądze;
-
Spędzanie coraz większej ilości czasu przed komputerem. Często wiąże się to z graniem w sieci lub sprawdzaniem np. notowań giełdowych;
-
Niewyjaśnione „znikanie” z portfela lub domowych zasobów nawet drobnych kwot i powtarzanie się tej sytuacji.
-
Niewyjaśnione „znikanie” z domu wartościowych przedmiotów, głównie drobnych: biżuterii, telefonów komórkowych, części odzieży, niewielkich dzieł sztuki, sreber, itd. Osoby grające często najpierw sprzedają swoją własność, potem sięgają po rzeczy członków rodziny;
-
Pożyczanie przez osobę co jakiś czas drobnych kwot, nawet jeśli później te pieniądze oddaje. Jeśli nie ma poważnego uzasadnienia tych pożyczek istnieje duże ryzyko, że pieniądze te są potrzebne do gry na maszynach. Szczególnie bilon;
-
Pojawienie się u danej osoby zmienności nastrojów, która cyklicznie się powtarza lub ma charakter trwały – nałogowe granie destabilizuje życie emocjonalne. Gracz popada np. z apatii w stany pobudzenia, pojawiają się u niego na zmianę: drażliwość, smutek, przygnębienie, impulsywność, rezygnacja albo nieadekwatnie podwyższony nastrój. Zmienność ta jest bardzo wyraźnie obserwowalna;
-
Pojawianie się wszelkich próśb o dodatkowe pieniądze lub pożyczki, szczególnie gdy rzecz się powtarza;
-
Pojawianie się u danej osoby nadmiernej pewności siebie, poczucia mocy, nonszalancji lub nawet pyszałkowatości i arogancji w zachowaniu – sporo osób wchodzących w patologiczny hazard czuje się przez pewien czas bardzo pewnymi siebie i prezentuje taką postawę na zewnątrz. Czasami gracz rzuca między słowami niejasną sugestię, że już niedługo wszystko się zmieni, a problemy życiowe ostatecznie znikną ujawniając w ten sposób swoje oderwanie od rzeczywistości;
-
Psychiczne oddalanie się danej osoby – nałóg zawłaszcza człowieka co powoduje, że jest on coraz mniej obecny w życiu rodzinnym lub towarzyskim. Kontakt z graczem ulega ciągłemu ograniczeniu;
-
Używanie przez daną osobę alkoholu lub innych substancji psychoaktywnych i tendencja do powtarzania się tych sytuacji. Zdarza się, że gracz świętuje tak wygraną albo próbuje zapomnieć o przegranej i narastających problemach;
-
Reagowanie przez daną osobę dziwnie silnymi emocjami na tematy związane z graniem – gracze czasem reagują złością, krytycznymi komentarzami, obroną pewnych kwestii, pozytywnym ożywieniem albo próbami natychmiastowego ucięcia tematu. Silne emocje świadczą o tym, jak temat grania jest ważny;
-
Znajomość realiów i zasad właściwych dla określonych gier i sprawne poruszanie się przez daną osobę w tych kwestiach;
-
Otrzymywanie informacji od otoczenia (np. od znajomych) o pożyczaniu przez daną osobę pieniędzy;
-
Otrzymywanie informacji o tym, że dana osoba ma niewyjaśnione absencje w pracy oraz trwała niemożność telefonicznego połączenia się z nią w czasie pracy i powtarzanie się tych sytuacji.
- poprz.
- nast. »»
Nigdy dość. Mózg a uzależnienia
Historia nałogów i procesu zdrowienia autorki, ale też omówienie z perspektywy badaczki zmian zachodzących w mózgu i zachowaniu na skutek długotrwałego uzależnienia.
W zakamarkach mózgu
Wybitni naukowcy o fascynujących funkcjach ludzkiego mózgu!
Zbiór intrygujących esejów autorstwa należących do światowej czołówki neuronaukowców, zawierający analizy dziwnych i sprzecznych z intuicją aspektów funkcjonowania ludzkiego mózgu.
Myślenie czarno-białe
Wyznaczamy granice, a większość rzeczy w życiu dzielimy według prostego czarno-białego schematu. Ta zdolność wykształcona w trakcie ewolucji jest w nas utrwalana od dzieciństwa przez rodziców, szkołę i otoczenie. Kevin Dutton, autor bestsellerów psychologicznych oraz utytułowany naukowiec z Oksfordu, pokazuje, że nie zawsze upraszczanie życia i wyborów jest dla nas najlepsze. „Myślenie czarno-białe” ukaże się już 12 maja.
Twój mózg bez tajemnic
Sen, pamięć, mowa, odczuwanie przyjemności czy strachu - codziennie mamy do czynienia z tymi procesami i emocjami, ale jak mózg je tworzy?
Życzenia dla Świata
Początkowo Ratzinger nie był entuzjastą Bergolio. Widział w nim reformatora, który może zupełnie zmienić oblicze Kościoła. To mu się nie podobało. A przynajmniej taki obraz, możemy zobaczyć w filmie fabularnym Dwóch Papieży.
Łykać jak Homo sapiens
Andrzej poznał Ilonę na forum miłośników wampirów i filmu „Zmierzch”. On był w średnim wieku, ona za rok miała skończyć 20 lat. Ilonie udało się przekonać Andrzeja, że jest prawdziwym wampirem, a on był gotowy wydać 10 tys. zł, żeby ta przemieniła również jego.
Sen nocy letniej
Rekord czasu, jaki można wytrzymać bez snu pobił w 1964 roku Randy Gardner. Nie spał przez 264 godziny i 12 minut. Brak snu jednak już w wyjątkowo krótkim czasie daje się nam we znaki. Zaczynają się problemy z koncentracją, pamięcią czy motywacją po nieprzespanej dobie a co dopiero 11.
To nie ja, to Ty!
Co się dzieje, gdy masz całą masę niewygodnych, krępujących i irytujących emocji, z którymi nie chcesz się świadomie zmierzyć?
Otwórz już oczy
Jak długo śpisz? Czy się wysypiasz? A może cierpisz na bezsenność? Ile tak naprawdę powinniśmy spać?
Odkryjmy potęgę kolorów!
Nie lubisz tego wina? Wypróbuj go pod innym oświetleniem. Chcesz, żeby ten napój był bardziej słodki? Rozjaśnij jego kolor. Chcesz, żeby herbata była zimniejsza? Umieść ją w szklanym pojemniku. Widzenie naprawdę jest wiarą.
Zabić Wertera
Zdarzenie, z którym mieliśmy do czynienia podczas 27 finału WOŚP do dzisiaj odbija się echem medialnym. Prowadzone są rozważania co można było zrobić, czego nie trzeba było robić i co teraz zrobić.
Ho ho ho... oto rzeczywistość...
Okres świąt Bożego Narodzenia z pewnością dla wielu z nas jest czasem do spotkania z najbliższymi. To czas, gdy słuchamy świątecznych melodii, gromadzimy się przy suto zastawionym stole, szczęśliwe dzieci biegają wokół pięknie przystrojonej choinki i tylko oczekujemy by dorwać się do błyszczących prezentów zapakowanych w czerwone kokardy.
Śladami Bestii
Czy to możliwe, żeby dobry człowiek popełnił zły uczynek?
W 1974 roku, serbska artystka Marina Abramowić wystawiła wybuchowy show, zatytułowany Rhythm 0 w galerii w Neapolu. Jednocześnie ujawniając coś strasznego o ludziach.
Dogadać się z innymi
Dlaczego tak trudno jest porozumieć się z innymi? Dlaczego inni nie rozumieją mojego punktu widzenia? Gdzie tkwi przyczyna problemów w relacjach z rodziną, szefem i współpracownikami?
Homo nie całkiem sapiens
Krytyczni, ale merytoryczni. Spierający się, ale też rozumiejący. Bogdan Wojciszke, wybitny polski psycholog i Marcin Rotkiewicz, ceniony dziennikarz naukowy rozmawiają o automatyzmach myślenia, nadętych politykach, narzekaniu Polaków i pułapkach moralności.
Syndrom gotującej się żaby. Co zabiło żabę?
Wyobraź sobie, że umieściłeś żabę w naczyniu z wodą i po chwili zaczynasz ją podgrzewać. Gdy temperatura wody wzrasta, widzisz, że żaba może odpowiednio dostosować swoją temperaturę ciała. Płaz kontynuuje regulację wraz ze wzrostem temperatury.
Mądrość i różne niemądrości
Żyjemy w świecie nieustających rekomendacji. Co robić, jak myśleć, w co się ubierać? Co zrobić, by osiągnąć sukces i na jaką partię głosować?
Ta piosenka obniża stres o 65%
Wszyscy dobrze wiemy, że powinniśmy się nauczyć zarządzać swoim stresem. Gdy sprawy stają się coraz trudniejsze w pracy, szkole czy życiu prywatnym, możemy korzystać z wielu porad, sztuczek i technik, które pozwolą uspokoić nieco skołatane nerwy.
Pokochaj poniedziałki. Jak poradzić sobie z wypaleniem zawodowym?
Czy na myśl o poniedziałku zaczyna cię boleć brzuch? Czy już w niedzielne popołudnie pogarsza ci się nastrój? Czy tylko w weekendy czujesz, że żyjesz? Czy inni zauważają u ciebie spadek energii i zmiany w zachowaniu?
Odzyskać kontrolę
Zespół stresu pourazowego (ang. Post-Traumatic Stress Disorder - PTSD) stał się chorobą naszych czasów i jest to zaburzenie, które rozwija się u osób, które doświadczyły szokującego, przerażającego lub niebezpiecznego wydarzenia.
Intuicja nie ma płci, czyli jak podejmujemy decyzje?
Podobno mężczyźni są lepszymi decydentami niż kobiety. Nie kierują się emocjami, są odporni na sugestie innych, trafniej przewidują konsekwencje swoich wyborów, a co najważniejsze robią to wszystko szybciej. Czy faktycznie tak jest? A nawet jeśli, czy taki model podejmowania decyzji naprawdę jest kluczem do sukcesu?
Komentarze