Agresja w RPA jako problem zagrażający zdrowiu publicznemu
- Szczegóły
- Utworzono: 01 grudnia 2015
- Aleksandra Dymanus - Gaudyn
W Republice Południowej Afryki zaczęto interesować się problemem agresji w społeczeństwie nie jako przestępstwem, ale jako problemem zagrażającym zdrowiu publicznemu.
Podejście takie jest z pewnością słuszne i przyczyniło się do osiągnięcia pewnych postępów, ale jest ono w obecnej swojej wersji ograniczone, a agresja w RPA wciąż pozostaje dużym problemem.
Według Raportu na temat przemocy i zdrowia (WRVH), przemoc może być zdefiniowana jako: Celowe użycie siły fizycznej lub władzy, sformułowane jako groźba lub rzeczywiście użyte, skierowane przeciwko samemu sobie, innej osobie, grupie lub społeczności, które albo prowadzi do albo z którym wiąże się wysokie prawdopodobieństwo spowodowania obrażeń cielesnych, śmierci, szkód psychologicznych, wad rozwoju lub braku elementów niezbędnych do normalnego życia i zdrowia.
Pomocna dłoń psychologii
Sposobem przeciwdziałania zjawisku agresji w RPA jest poznanie mechanizmów, poprzez które pośrednie czynniki ryzyka prowadzące do agresywnych zachowań przekładają się na faktyczne przypadki jej występowania. Narzędzia ku temu ma zapewnić psychologia w RPA, a celem jest nakreślenie przejrzystego sposobu działania poprzez wskazówki do prowadzenia badań. Samo zauważenie istotnej roli badań oraz interwencji psychologicznych, w podejściu do problemu agresji w kontekście zdrowia publicznego, to za mało – dlatego proponowane są bardziej konkretne rozwiązania, wskazujące na poszczególne problemy, z jakimi spotkać się mogą przeprowadzający badania.
Jednym z problemów, na które autorzy zwracają uwagę, jest fakt, że badacze nie mają dostępu do danych na temat charakteru agresywnych czynów czy liczby sprawców. Bez takich danych nie jest możliwe dokładne opisanie kontekstu, natury czynów, skali problemu i psychologicznej motywacji sprawców. Psychologia może zapewnić uzupełnienie dowodów epidemiologicznych w celu lepszego zrozumienia skomplikowanych i nakładających się czynników ryzyka wystąpienia agresji.
Kolejnym problemem jest fakt, że tradycyjnie rodzaje agresji i jej motywy rozdziela się według dość schematycznych typologii. Autorzy sugerują, że lepszym podejściem jest analiza według schematu sieci agresji, w której rodzaje agresji i czynników ryzyka nie są tak sztywne i wzajemnie się przeplatają. Punktem wyjścia dla psychologów powinno być postrzeganie aktów agresji jako mających miejsce w dynamicznym środowisku pełnym nakładających się na siebie czynników. Podane wyniki badań na temat gwałtów oraz zabójstw i samobójstw w RPA sugerują mocno odmienne czynniki ryzyka. Zgodnie z zaproponowaną metodą różnice te wskazują na różnorodność sytuacyjną występowania agresji, a uznanie tej różnorodności zapewni potrzebną złożoność teorii w badaniach psychologicznych.
Następnym problemem jest brak odpowiednich teorii wyznaczających odpowiedni kierunek i poprawne działanie modeli ryzyka agresji. Obecna teoria systemowa nie sprzyja traktowaniu agresji odrębnie od innych problemów zdrowotnych. Choćby przykład napadu rabunkowego, dla którego chęć uzyskania mienia można traktować jako czysto instrumentalne uzasadnienie agresywnej zbrodni. Według autorów to za mało, a psychologiczne podejście do tej kwestii powinno skupić się na różnych poziomach zamożności jako przyczynie rabunków i agresji prowadzącej do konfliktu podczas bezpośredniej interakcji zachodzącej w czasie rabunku. Kluczowym zadaniem dla południowoafrykańskich psychologów jest to, aby oprócz korzystania z danych opisujących kryminalne i zdrowotne aspekty agresywnych zachowań, uwzględniać także opisy zdarzenia pochodzące od ofiar oraz samych sprawców.
Krok do przodu
Jak się okazuje, same próby zauważenia społecznych, politycznych i gospodarczych czynników w występowaniu agresywnych działań nie są wystarczające. Konieczne jest zrozumienie skomplikowanych mechanizmów działania przyczyn agresji. Dzięki tworzeniu teoretycznych i pojęciowych „mostów” między czynnikami ryzyka a sytuacjami występowania agresji – psychologia jest w stanie wzmocnić już solidną bazę podejścia do agresji jako problemu dla zdrowia publicznego w RPA.
Na podstawie:
- Brett Bowman, Garth Stevens, Gillian Eagle and Richard Matzopoulos, Bridging risk and enactment: the role of psychology in leading psychosocial research to augment the public health approach to violence in South Africa. South African Journal of Psychology 2015, Vol. 45(3) 279 –29.
Bądź na bieżąco! Zapisz się na nasz newsletter! (dodatkowo otrzymasz eBooka "Iluzje codzienności")
