Trwałość pierwszego wrażenia
- Szczegóły
- Utworzono: 26 stycznia 2011
- Agnieszka Potrzuska
Nowe badanie przeprowadzone przez zespół psychologów z Kanady, Belgii i Stanów Zjednoczonych wykazało, że jest coś więcej w stwierdzeniu, że nigdy nie dostaje się drugiej szansy, by zrobić pierwsze wrażenie. Wyniki sugerują, że nowe doświadczenia, które są sprzeczne z pierwszym wrażeniem, ograniczają się tylko do tego kontekstu, w którym się pojawiły. W rezultacie, nowe doświadczenia wpływają na reakcje ludzi tylko w tym szczególnym kontekście, zaś pierwsze wrażenie stale dominuje w pozostałych.
Główny autor, Bertram Gawronski, wyjaśnia to na przykładzie. Wyobraźmy sobie zatem, że poznajemy nowego kolegę w pracy i nasze pierwsze wrażenie odnośnie tej osoby nie jest zbyt korzystne. Kilka tygodni później, spotykamy go na przyjęciu i zdajemy sobie sprawę, że właściwie jest on całkiem sympatyczny. Pomimo tego, że wiemy, iż nasze pierwsze wrażenie było błędne, nasze spontaniczne reakcje na nowego kolegę będą pod wpływem nowego doświadczenia tylko w kontekście podobnym do tego, które miało miejsce na przyjęciu. Pierwsze wrażenie będzie nadal dominować w każdym innym kontekście.
Według badacza nasz mózg magazynuje doświadczenia, które naruszają nasze oczekiwania, jako będące wyjątkami od reguły. W ten sposób reguła jest traktowana jako ważna z wyjątkiem specyficznych kontekstów, w którym została naruszona.
W celu zbadania trwałości pierwszego wrażenia, Gawronski i jego współpracownicy dostarczyli uczestnikom swojego badania pozytywną lub negatywną informację o nieznanej osobie na ekranie komputera. Następnie uczestnicy byli zaznajamiani z nową dozą informacji o tej samej osobie, które były sprzeczne z tymi początkowymi. Aby zbadać wpływ kontekstu, badacze zmieniali odrobinę kolor tła na ekranie komputera podczas kiedy uczestnicy kształtowali sobie opinię na temat tej osoby.
Kiedy badacze następnie mierzyli spontaniczne reakcje uczestników na obraz prezentowanej osoby, odkryli, że nowe informacje wpłynęły na reakcje uczestników tylko w sytuacji, kiedy osoba była prezentowana na tle, na którym prezentowano osobę wraz z nową informacją. W innych przypadkach, kiedy osoba była prezentowana na tłach innego koloru, reakcje uczestników były wciąż zdominowane przez pierwsze wrażenie.
Chociaż uzyskane wyniki wspierają znaną obserwację na temat trwałości pierwszego wrażenia, Gawronski zauważa, iż czasem może ono zostać zmienione. Co jest potrzebne, to podważenie pierwszego wrażenia w różnorodnych kontekstach. W ten sposób nowe doświadczenia stają się oderwane od kontekstu i pierwsze wrażenie będzie powoli tracić swoją moc. Jednakże tak długo jak podważanie pierwszego wrażenia następuje tylko w jednym i tym samym kontekście, zmiana nie nastąpi. Pierwsze wrażenie będzie dominować niezależnie od tego, jak często będzie sprzeczne z tym nowym doświadczeniem.
Zgodnie z opinią badacza, wyniki zdają się być istotne dla leczenia zaburzeń klinicznych. Jeśli np. ktoś cierpi z powodu arachnofobii i szuka pomocy u psychologa, terapia będzie znacznie skuteczniejsza, jeśli zostaną zastosowane różnorodne konteksty niż tylko gabinet psychologa.
Gawronski i jego współpracownicy, to jest Robert Rydell, Bram Vervliet i Jan De Houwer opublikowali swoje badanie w Journal of Experimental Psychology: General.
Bądź na bieżąco! Zapisz się na nasz newsletter! (dodatkowo otrzymasz eBooka "Iluzje codzienności")
