Agresja kobiet w małżeństwie i w związkach romantycznych

Szczegóły

Utworzono: 24 marca 2009

Valentyna Guminska

Agresja werbalna a czynniki wpływające na jej eskalację

Strauss i Sweet (1992) w Verbal/Symbolic Aggression in Couples: Incidence Rates and Relationships to Personal Characteristics opisują zakres, przewlekłość i korelację werbalnej i symbolicznej agresji pomiędzy partnerami na przykładzie 5 232 amerykańskich par.

Agresja werbalna jest częścią przemocy domowej oraz przykładem problemowych interakcji międzyludzkich w rodzinie, które zachodzą w podobnych okolicznościach i poprzedzają również agresję fizyczną. W wielu badaniach na temat agresji więcej uwagi poświęcano agresji fizycznej i jej skutkom, które były widoczne gołym okiem (siniaki, połamane kości), jednak agresja werbalna może być tak samo szkodliwa. Siniaki i rany zagoją się, natomiast obrażające słowa i krzyki pozostają na długo w pamięci osób - ofiar. Dzięki badaniom nad werbalną agresją wobec partnera, można ustalić korelację pomiędzy agresją werbalną, a agresją fizyczną. Autorzy sugerują, że jeśli agresja werbalna jest podobna do agresji fizycznej, to wyniki badań nad tymi formami agresji będą podobne; jeśli agresja werbalna jest alternatywą agresji fizycznej, to rezultaty mogą być odwrotne: wzrost agresji werbalnej powoduje eskalację agresji fizycznej. Innym wariantem jest agresja werbalna, zgodnie z teorią katharsis jest to substytut agresji fizycznej.

Badacze badali, czy spożywanie alkoholu powoduje agresję werbalną; jak agresja werbalna jest skorelowana ze społeczno - ekonomicznym statusem, oraz kobiety czy mężczyźni są bardziej agresywni werbalnie.

Wyniki wskazują, że kobiety i mężczyźni brali jednakowy udział w konfliktach z wykorzystaniem badanych form agresji. Najpierw badacze obliczyli ilość incydentów i częstotliwość wykorzystania agresji werbalnej przez kobiety i mężczyzn, następnie przedstawiono charakterystyki rodzin i poszczególnych osób. Zakładano, że ważnymi czynnikami, wpływającymi na werbalną agresję, mogą być wiek, płeć, rasa, społeczno - ekonomiczny status, ilość dzieci w rodzinie i ilość spożycia alkoholu oraz innych odurzających środków. Analiza przedstawia zależność pomiędzy tymi charakterystykami, a agresją fizyczną. Strauss i Sweet (tamże) również stwierdzili, że prawdopodobieństwo częstszych aktów agresji werbalnej i symbolicznej wobec partnera obniża się z wiekiem respondentów i zależy od ilości dzieci w rodzinie oraz wzrasta w przypadku nadużywania alkoholu i innych środków odurzających. Równolegle ustalono, że pozycja społeczno - ekonomiczna i rasa nie były czynnikami, wpływającymi na werbalną agresję.

Płeć

Istnieje powszechna opinia, że dla mężczyzn jest bardziej właściwa agresja fizyczna, niż dla kobiet, natomiast kobiety częściej niż mężczyźni udają się do werbalnej agresji. Frodi, Macaulay i Thorne (1977) częściowo udowodnili tę hipotezę, dodając, że kobiety wykorzystują agresję pośrednią i przemieszczoną. Jednak Strauss i Sweet (1992) na podstawie analiz eksperymentów twierdzą, że nie ma znaczącej różnicy pomiędzy werbalnie agresywnym zachowaniem kobiety i mężczyzny.

Wiek

Ten czynnik był uznany za ważny predykator agresji fizycznej pomiędzy partnerami. Młode pary częściej udają się do zasobów agresji fizycznej niż starsze osoby. Poziom wykorzystania agresji fizycznej maleje z wiekiem. Niżej umieszczona tabela przedstawia redukcję werbalnej agresji mężczyzn wobec kobiet w konfliktach o różnej wadze.

Wykres 1. Prawdopodobieństwo werbalnej agresji mężczyzn wobec kobiet (Strauss, Sweet, 1992, s. 353)

Znaczącą zmienną był wiek. Bez względu na wagę konfliktu z wykorzystaniem agresji werbalnej z wiekiem badaych jej poziom zmniejsza się. Wyjaśnieniem takiego zjawiska może być fakt, że partnerzy w ciągu wspólnego życia adaptują się nawzajem i uczą się konstruktywnie rozwiązywać konflikty.

Rasa i etniczność

Jak wskazują badania Lane i Gwartney-Gibbs (1985) imigranci z Azji doświadczają mniej agresji fizycznej i werbalnej, niż imigranci pochodzenia europejskiego (biali). Badania afroamerykańskich i białych nastolatków (Luchterhand i Weller, 1976) pokazują, że Afroamerykanie są na ogół mniej agresywni fizycznie niż biali w sytuacji, która nie charakteryzuje się agresją, natomiast częściej niż biali reagują agresją fizyczną w sytuacji obecności agresji. Wyniki badań Strauss’a i Smith’a (1990) potwierdziły, że Afroamerykanie z większym prawdopodobieństwem udają się do agresji fizycznej wobec partnera, niż ich biali rówieśnicy. Jednak na podstawie badań „nie stwierdzono podobnej zależności pomiędzy agresją werbalną wobec partnera, a rasą” (Strauss i Sweet, 1992, s. 354).