Skuteczne rozwiązywanie problemów w grupie

Szczegóły

Utworzono: 19 sierpnia 2008

Katherine Adams, Gloria J. Galanes

2. Generowanie i omówienie możliwych rozwiązań

Jakość rozwiązania problemu nigdy nie będzie lepsza od jakości propozycji, które grupa przedstawi w procesie rozwiązywania go. Badania nad rozwiązywaniem problemów dowiodły, że pomysły przedstawione w późniejszej fazie procesu są na ogół bardziej innowacyjne i mają lepszą jakość niż wymienione na samym początku (Parnes, 1961). Dlatego też kluczowe pytanie tego etapu nie powinno brzmieć „Co powinniśmy zrobić, żeby rozwiązać problem?”, ale „Co możemy zrobić, żeby rozwiązać problem?”. Ta subtelna różnica w zastosowanym słownictwie jest istotna.

Podczas drugiego etapu procedury grupa powinna skupić się na twórczym opracowywaniu możliwych rozwiązań i zrobieniu ich listy, nie zaś na krytycznej ocenie ich wartości czy też podjęciu decyzji co robić dalej. Kluczowe dla tego etapu jest twórcze myślenie. Możliwe, że lider będzie musiał przypominać grupie, żeby zbyt wcześnie nie rozpoczynała oceniania ewentualnych wad i zalet proponowanych rozwiązań.

Podczas drugiego etapu procedury nie można dopuścić do pojawienia się żadnych głosów krytyki na temat proponowanych rozwiązań, chociaż można je naświetlać i wyjaśniać. Mogą pojawić się pytania „Co masz na myśli?” lub „Czy mógłbyś wyjaśnić jak miałoby to działać?”. Opisowe wyjaśnienia ułatwią wszystkim zrozumienie danego pomysłu, a być może staną się źródłem nowych.

3. Ocena wszystkich zaproponowanych rozwiązań

Podczas trzeciego etapu rozwiązywania problemu należy dokonać oceny wszystkich zaproponowanych rozwiązań. W tej fazie szczególnie istotne jest myślenie krytyczne. Możliwe rozwiązania należy porównać z kryteriami ustalonymi wcześniej przez grupę. Członkowie muszą mieć pewność, że rozwiązania te są zgodne z faktami przedstawionymi podczas dyskusji, celami grupy oraz ograniczeniami wyznaczonymi przez obszar wolności grupy. Ważne jest zwłaszcza przeanalizowanie wszelkich ewentualnych negatywnych konsekwencji każdego z rozwiązań oraz nowych problemów, których każde z tych rozwiązań może przysporzyć członkom grupy oraz innym osobom.

Kryteria oceny rozwiązania są to twierdzenia, które wyznaczają standardy i ograniczenia służące do porównywania i oceny. Podczas dyskusji dotyczącej wad i zalet zaproponowanych rozwiązań mogą wystąpić poważne nieporozumienia. Posiadanie uzgodnionych kryteriów sprawia, że pojawiające się spory są maksymalnie konstruktywne, a postawy obronne ograniczone są do minimum. Ustalenie kryteriów jest bardzo istotne — grupy, które poświęcają część swojego czasu na przedyskutowanie i ustalenie kryteriów, są bardziej skuteczne niż te, które tego nie robią (Graham, Papa & McPherson; 1997). Niektóre kryteria muszą być spełnione bezwzględnie.

Jeśli z wykorzystaniem burzy mózgów lub jakiejkolwiek innej techniki wygenerowano długą listę możliwych rozwiązań, grupa musi zredukować ich liczbę, zanim przystąpi do oceniania ich walorów. Można to osiągnąć poprzez:

1. Połączenie ze sobą pomysłów, które są do siebie podobne lub się pokrywają: pomysł „zorganizowanie przyjęcia dla przyjaciół” i „zorganizowanie przyjęcia dla znajomych” można połączyć w „zorganizowanie spotkania towarzyskiego”.
2. Poproszenie każdego z członków grupy (w tym lidera) o zagłosowanie na trzy najlepsze, ich zdaniem, pomysły. Po podliczeniu głosów można usunąć z listy te najmniej popularne propozycje i ich już nie dyskutować.
3. Przyznanie każdemu z członków grupy pewnej liczby głosów (np. 10) i poproszenie o rozdysponowanie ich według swojego uznania. Można postawić wszystkie głosy na jedno rozwiązanie, można przyznać każdemu po jednym głosie.Te rozwiązania, które otrzymały najmniejszą liczbę głosów nie będą rozpatrywane.

Podczas dyskusji nad poszczególnymi rozwiązaniami mającej na celu ocenę sekretarz grupy może pomóc, jeśli na tablicy stworzy tabelę zawierającą omawiane problemy, w której będą wypisywane ich wady i zalety (albo plusy i minusy). Wykorzystanie takiej tabeli, widocznej dla wszystkich, pozwoli członkom grupy zapamiętać najważniejsze argumenty i myśleć krytycznie o zaproponowanych rozwiązaniach. Taką operację można również przeprowadzić elektronicznie, za pomocą specjalnego oprogramowania albo zwykłych wiadomości email, pod warunkiem że ktoś zbierze i uporządkuje wszystkie komentarze.