Badanie uczestników 40. Wyprawy Polarnej IGF PAN
- Szczegóły
- Utworzono: 04 stycznia 2018
- Konrad Opaliński
Badania psychologiczne uczestników wypraw polarnych należą do rzadkości. W literaturze przedmiotu można odnaleźć pojedyncze badania poświęcone psychologicznym aspektom wypraw polarnych.
Większość z nich poświęcona jest osobowościowym predyspozycjom uczestników. Jednakże literatura przedmiotu pozbawiona jest badań nad subiektywnym doświadczaniem odosobnienia. Większość informacji dotyczących subiektywnych przeżyć uczestników wypraw pozyskiwana jest z prowadzonych przez nich dzienników wypraw oraz zapisków. Pomimo tego, że często zawierają one cenne informacje, to w zdecydowanej większości przypadków nie spełniają one wymogów badań naukowych.
Zaplanowane przez Konrada Opalińskiego badanie ma na celu uzupełnienie wiedzy w obszarze badań psychologicznych dotyczących doświadczania poczucia odosobnienia przez członków wypraw polarnych, które byłoby realizowane zgodnie z metodologią badań naukowych.
Zaplanowane badanie może być traktowane znacznie szerzej, a wnioski mogą znaleźć zastosowanie w innych dziedzinach nauki. Badania psychologiczne prowadzone w warunkach polarnych często stanowią ważny element badań nad predyspozycjami osobowościowymi oraz zachowaniami osób w przestrzeni kosmicznej. Zgodnie z oceną wielu badaczy, tutaj szczególnie należy podkreślić dokonania Philipa Harrisa 1 oraz Lawrence Palinkas wraz z zespołem 2 , badania wypraw polarnych ze względu na swoją specyfikę stanowią podstawę naukowego wnioskowania o życiu ludzi w przestrzeni kosmicznej.
Jednym z problemów badawczych, przed którym stoją naukowcy jest wpływ tzw. „czynnika ludzkiego” na powodzenie wypraw kosmicznych, których poczucie izolacji uczestników jest integralną częścią. Z tej perspektywy, lepsze poznanie oraz zrozumienie charakteru doświadczanego odosobnienia oraz, ewentualnego, radzenia sobie w sytuacjach trudnych uczestników wypraw polarnych może mieć zasadnicze znaczenie.
Badanie to jest tym istotniejsze, że w Polsce, podobnie jak w świecie, wykonuje się znikomą ilośc badań psychologicznych uczestników wypraw. W Polsce pierwsze dane z badań psychologicznych pochodzą z lat 80. Kolejne, i póki co ostatnie, duże badanie zostało wykonane przez dr Agnieszkę Skorupę 3 w 2013 roku. Dotyczyło ono predyspozycji osobowościowych uczestników wyprawy polarnej. Badanie dotyczące poczucia izolacji byłoby trzecim badaniem psychologicznym prowadzonym w stacji polarnej.
Badanie zostanie przeprowadzone na terenie Polskiej Stacji Polarnej Hornsund im. Stanisława Siedleckiego będącej placówką Instytutu Geofizyki Polskiej Akademii Nauk. Stacja znajduje się w południowej części wyspy Spitsbergen będącej częścią archipelagu Svalbard.
Dane geolokalizacyjne stacji: 77°00’ N / 15°33’ E
Osobami badanymi będą uczestnicy aktualnie trwającej 40. Polarnej Wyprawy organizowanej przez Instytut Geofizyki PAN. W chwili obecnej w stacji polarnej przebywa dziesięciu uczestników, którzy wyprawę rozpoczęli w czerwcu 2017 roku. Wszyscy oni wyrazili zgodę na udział w badaniu.
W momencie przeprowadzenia badania uczestnicy będą pozostawać w odosobnieniu przez około 11 miesięcy. Z tego przez 106 dni będą oni przebywać w całkowitej ciemności w związku z trwającą w tym regionie nocą polarną (od 29 października do 12 lutego).
Z uwagi na fakt, iż badanie zostanie przeprowadzone pomiędzy 21 kwietnia a 2 maja 2018 roku uczestnicy wyprawy polarnej wezmą udział w badaniu po zakończeniu okresu nocy polarnej, która (zgodnie z hipotezą badania) jest zjawiskiem potęgującym doświadczenia odosobnienia.
Samo badanie będzie realizowane w paradygmacie badań jakościowych (wywiad częściowo ustrukturyzowany), co oznacza, że osoby badane będą odpowiadać na szereg pytań otwartych mających na celu poznanie ich subiektywnych doświadczeń z całego pobytu w stacji polarnej.
Zgodę na przeprowadzenie badania została uzyskana od Kierownika Polskiej Stacji Polarnej, Włodzimierza Sielskiego oraz Kierownik 40. Wyprawy Polarnej, Joanny Perchaluk. Ponadto projekt badawczy został zatwierdzony przez Komisję ds. Etyki Psychologicznych Badań Naukowych Instytutu Psychologii Uniwersytetu Zielonogórskiego.
-
Przelot z lotniska Berlin-Schönefeld (Niemcy) do Tromsø (Norwegia) dnia 20 kwietnia 2018 roku
-
Zaokrętowanie w Tromsø dnia 21 kwietnia 2018 roku
-
Wypłynięcie w kierunku Wyspy Niedźwiedziej (Bjørnøya); zacumowanie na wyspie
-
Wypłynięcie w kierunku Zatoki Białych Niedźwiedzi znajdującej się wewnątrz fiordu Hornsund oraz przeprowadzenie badania w Polskiej Stacji Polarnej Hornsund.
-
Wypłynięcie w kierunku Longyearbyen, stolicy Svalbardu, wyokrętowanie oraz przelot z Longyearbyen do lotniska Berlin-Schönefeld dnia 2 maja 2018 roku.
P. R. Harris, “Personnel Deployment Systems: Managing People in Polar and Outer Space Environments,” in From Antarctica to Outer Space: Life in Isolation and Con nement , ed. A. A. Harrison, Y. A. Clearwater, and C. P. McKay (New York: Springer, 1990), pp. 77–78.
L. A. Palinkas, E. K. E. Gunderson, and R. Burr, “Social, Psychological, and Environmental In uences on Health and Well-Being of Antarctic Winter-Over Personnel,” Antarctic Journal of the United States 24 (1989)
A. Skorupa „Wyznaczniki efektywnego funkcjonowania jednostki w grupie w warunkach arktycznych” - praca doktorska