Profil współczesnego stalkera
- Szczegóły
- Utworzono: 18 maja 2016
- Magdalena Bereźnicka
Stalking, który pod angielskim pojęciem kryje termin określający nękanie i prześladowanie innych osób, stał się bardziej znany w Polsce za sprawą upowszechnienia się dostępu do internetu, a także poprzez stale rozwijającą się sferę mediów. Choć stalking do niedawna kojarzony był wyłącznie ze skradaniem się i obserwowaniem – w rzeczywistości może przybrać różnorodne, zaawansowane formy, które mogą także ewoluować w stronę przemocy i bezpośredniego zagrożenia życia osób będących jego ofiarami.
Kim jest stalker?
Utworzenie jednorodnego profilu stalkera może przynieść znaczne trudności ze względu na to, iż nie istnieje jeden wzór zachowania, według którego dane osoby postępują. W zależności od personalnych cech charakteru sprawców ich powody mogą różnić się, jednakże można wyróżnić najczęściej powtarzające się. Pierwszym z nich jest zawód miłosny bądź utożsamienie swojej ofiary ze swego rodzaju uczuciami wyższej rangi – zachwytem, fascynacją. W tym przypadku stalkerzy poprzez bezpośredni kontakt lub jego brak z ofiarą starają się zapewnić im bezpieczeństwo (ochrona przed potencjalnie szkodliwymi czynnikami i przed innymi osobami). Stalkerzy wybierają osoby, które obracają się w niedostępnym dla nich towarzystwie (są z ,,poza ich ligi”), które jednak wzbudzają w nich odczucia miłosne. Owy typ stalkingu dotyczyć może na przykład środowisk szkolnych, pracowniczych, ale także powiązany może być z niedostępnymi gwiazdami i osobami publicznie znanymi. Jednakże tematyka stalkingu miłosnego może okazać się dwutorowa, ponieważ zdarzyć się może, iż nieodwzajemnione uczucia i odrzucenie wpływać mogą na poczucie gniewu, chęć zemsty bądź wyrządzenie krzywdy. Drugim typem jest zatem stalking powiązany z uczuciami negatywnymi. Chęć posiadania danej osoby tylko dla siebie i kontrolowania jej jest również jednym z głównie pojawiających się czynników. Pojawić się może także w przypadku rzeczywistych zawodów miłosnych (na przykład w momencie zakończenia związku). Chęć kontrolowania i zapanowania nad życiem byłych partnerów związana jest najczęściej z odczuciem zazdrości.
Pomimo że stalking nie jest bezpośrednio powiązany z chorobami bądź zaburzeniami psychicznymi – stalkerzy mogą cierpieć na różnego rodzaju problemy osobowościowe. Depresja również okazać się może istotnym czynnikiem, który prowadzić może do zbytniego zaangażowania się w życie innych osób. Podczas licznych badań nie odnotowano jednak konkretnego powiązania pomiędzy krajem pochodzenia a skłonnościami do stalkingu – jednakże wykazano, że mężczyźni stają się sprawcami znacznie częściej niż kobiety. Dodatkowo stalking dotyczy zazwyczaj osób dorosłych, choć nie można wykluczać także problemu stalkingu występującego u dzieci. Nie ma on jednak w owych przypadkach aż tak drastycznych skutków, jakie mogą nieść za sobą dotyczące osób dorosłych.
Niebezpieczny grunt internetowy
Współczesny stalker wykorzystuje przede wszystkim zasoby internetowe, które w dobie XXI wieku dają ogromne możliwości śledzenia osób, które same udostępniają wiele prywatnych treści w internecie. W tym przypadku granica pomiędzy zdrową, ludzką ciekawością a niezdrową fascynacją może okazać się być cienka. Poprzez przyzwyczajanie się do życia w środowisku przepełnionym informacjami sprawcy mogą zacząć powoli gubić się w swoich fascynacjach bądź gniewie, nie znając granicy dobrego smaku. Początkowo, nie dostrzegając swoich problemów, pragną dowiedzieć się jak najwięcej o swojej potencjalnej ofierze, starając się być na bieżąco ze wszystkimi zmianami w jej/jego życiu. Stalkerzy mogą również wykorzystywać informacje rozpowszechniane przez wspólne osoby znajome, rodzinę czy też nawet sąsiadów.
Kocha i nienawidzi
Biorąc pod uwagę skrajne odczucia, jakimi kierują się stalkerzy, można zauważyć, że w ich przypadku często zdarza się balansować na granicy miłości-nienawiści. W ich mniemaniu czynią dobrze, chcąc ochraniać ofiarę, być z nią blisko, tworzyć realne więzi bądź też odizolować od potencjalnie szkodliwego towarzystwa, jednakże robią jej tym krzywdę. W konsekwencji poprzez wspomniane już odrzucenie mogą zapragnąć zemsty, a także doprowadzić do rękoczynów czy też nawet zabójstwa. W skrajnych przypadkach ich dewizą może być: „jeśli nie będziesz ze mną, nie będziesz z nikim”, co oznacza, iż ofiara w danym przypadku nie ma realnego wyboru decydowania o swoim życiu.
Stalking jest stale rozwijającym się problemem, któremu sprzyja tempo rozwoju techniki. Można przyjąć, że delikatny stalking dotyczy większości społeczeństwa – korzystając z portali społecznościowych, Facebooka, czytając wiadomości o celebrytach, ludzie pragną dowiedzieć się więcej na ich temat, pomimo iż w rzeczywistości nigdy się nie spotkali. Jednakże problemem okazują się być jednostki, które wykraczają poza zwykłą ciekawość i rozrywkę i nie wiedzą, kiedy należy powiedzieć stop. Stalker nie wyróżnia się z tłumu; może to być osoba, wobec której nie zachodzą żadne podejrzenia, jej identyfikacja czy znalezienie rzeczywistych dowodów mogą być więc kłopotliwe. Jednakże wraz ze wzrostem samoświadomości społeczeństwa stalking stał się jednym z karalnych aktów przeciwko życiu, zdrowiu i wolności drugiego człowieka i rola owego przestępstwa nie powinna być umniejszana.
Bądź na bieżąco! Zapisz się na nasz newsletter! (dodatkowo otrzymasz eBooka "Iluzje codzienności")
