Samodoskonalenie: część druga

Szczegóły: Utworzono: 01 lutego 2008; Marek Warecki, Wojciech Warecki

Strona 2 z 2

Samonagradzanie

Planując swój rozwój i samodoskonalenie trzeba koniecznie wiedzieć, co jest dla nas nagrodą i stosować ją systematycznie, kiedy pracujemy nad jakimś zachowaniem. Można ułożyć sobie listę, która może zawierać hierarchię wzmocnień. Istotne jest, aby nagradzać się w jak najkrótszym czasie po wystąpieniu zachowania pożądanego lub po powstrzymaniu się od zachowanie niepożądanego.

Można sporządzić, jeśli ktoś chce, system punktowy ułatwiający określenie warunków, w których możemy przyznać sobie nagrodę. System taki powinien uwzględniać także stopniowanie trudności. Oznacza to, że za ważniejsze rzeczy dajemy sobie więcej. Jest bardzo ważne, aby pamiętać o nagrodach, ponieważ ich brak prowadzi do spadku motywacji do zmiany a nawet do depresji.

Jak walczyć z kryzysami?

W dążeniu do samodoskonalenia należy unikać sytuacji prowadzących do dużych napięć. Niestety trzeba liczyć się z tym, że mimo intensywnej pracy nad sobą, pojawiają się też okresy kryzysów i nawrotów starych problemów na przykład powrotu do palenia czy objadania się. Kryzysy są nieuniknione i trzeba umieć sobie z nimi radzić.

Jeśli już takie napięcia powstają to zamiast powrotu do negatywnych wzorców zachowań lepiej znaleźć inne rozwiązanie (w przypadku alkoholika może być to na przykład udział w spotkaniu AA).

Konieczne jest również odpowiednie podejście do problemu. Nawet jeżeli coś się nam nie udało to jedna porażka najczęściej nie oznacza ruiny całego planu i możliwe jest rozpoczęcie pracy od nowa. Dlatego w sytuacjach kryzysowych jest wskazane stopniowanie trudności (nadawanie im odpowiedniej do istotności rangi), aby nie doprowadzać się do skrajnej frustracji i poczucia całkowitego braku kontroli nad swoim zachowaniem.

Przykładem takiego działania może być postępowanie z osobami, które boją się latać samolotami: najpierw proponuje im się, aby w ogóle udali się na lotnisko i zapytali o termin lotu. Następnie mogą oglądać reklamówki traktujące o lataniu. Potem mogą zwiedzić lotnisko, a nawet porozmawiać z personelem danej linii lotniczej czy pooglądać startujące i lądujące samoloty. W końcu przychodzi pora na planowanie własnej podróży i sam przelot.

Na koniec...

Zgodnie z zasadą pragmatyzmu, chcąc się w pełni rozwijać powinniśmy dążyć do stworzenia syntezy wszystkich działań, które omówiliśmy w obu częściach tego opracowania. Może się to wydawać trudne, ale warto zauważyć, że popularyzatorzy wszystkich tych podejść są tutaj optymistami. Uważają oni, że człowiek może się zmienić na lepsze zgodnie ze swoimi zamierzeniami, mimo, że jest grzeszny i niedoskonały, a nawet leniwy. Niekiedy praca nad sobą musi trwać latami, aby możliwe stało się uzyskanie spodziewanego rezultatu. Dlatego dążąc do samodoskonalenia trzeba liczyć się z tym, że nie wszystko może przyjść łatwo i bez porażek.

Życzymy wszystkim owocnej pracy nad sobą.

{rdaddphp file=moje_php/autorzy/wwarecki.html}