Empatia, czyli rozumienie uczuć
- Szczegóły
- Utworzono: 06 lipca 2015
- Joanna Michalska
Niektórzy mówią o niej, że jest podstawą społecznego funkcjonowania, inni nazywają ją zdolnością odczuwania stanów psychologicznych otaczających nas osób, jeszcze inni uważają, że bez niej jest się „emocjonalnym ślepcem”.
Niewątpliwie empatia, bo o niej mowa, jest ważną częścią naszej psychiki. Ważną z tego powodu, że łącząc ze sobą stany emocjonalne z umiejętnościami poznawczymi, daje nam obraz świata ludzkiego – tego świata, w którym główną rolę odgrywa inny człowiek, jego humory, emocje i potrzeby.
Widzę i wiem, co czujesz
Każdy zdrowy człowiek jest w stanie bardzo szybko odczytać emocje z twarzy drugiej istoty – osoba, która ma mokre oczy, nie ma ich takich dlatego, że się spociły – zapewne jest jej przykro, odczuwa smutek, żal i dlatego płacze. Osoba, która pokazuje szeroko zęby, raczej nie robi tego dlatego, że je wietrzy – zapewne jest szczęśliwa i uśmiecha się szeroko do świata.
Odczytywanie emocji u innych jest automatyczne, od dziecka każdy z nas uczy się tej sztuki. Dużo bardziej skomplikowanym procesem jest pełne zrozumienie tych emocji, bo empatia to nie współodczuwanie. Empatia to wiedza i zrozumienie. Przydaje się ona zarówno w życiu zawodowym, jak i prywatnym. Empatyczny przyjaciel będzie dla Ciebie wsparciem w każdej sytuacji, empatyczny partner sprawi, że dystans pomiędzy kobietą z Wenus a mężczyzna z Marsa stanie się, jeśli nie mniejszy, to na pewno łatwiejszy do przebycia, a empatyczny współpracownik pomoże w rozwiązaniu nawet najbardziej zawiłego problemu.
Wiek a zdolności empatyczne
Wydawać by się mogło, że im człowiek starszy, tym „życiowo mądrzejszy”. Zapewne tak jest, natomiast w odniesieniu do umiejętności empatycznych zachowań wiek nie odgrywa żadnej roli. Naukowcy dowiedli, że poziom empatii jest taki sam u młodych, jak i dojrzałych osób. Z biegiem życia zmienia się jednak wrażliwość empatyczna. Rozwija się ona etapami i jest ściśle związana z cyklem dojrzewania i starzenia się. W początkowym okresie życia empatia ma charakter bardziej emocjonalny, natomiast pod wpływem znaczących czynników psychospołecznych, które oddziałują na człowieka i których każdy z nas uczy się przez całe życie, empatia przybiera formę poznawczą lub poznawczo-emocjonalną.
Każdy z nas chce czuć bliskość i zrozumienie. To jedne z najbardziej podstawowych potrzeb ludzkich. Dlatego warto nieustannie podejmować wyzwanie zrozumienia innych osób i choć czasem nie jest łatwo, trzeba być wytrwałym, bo z empatią jest trochę tak, jak z dobrymi uczynkami – każdy dobry uczynek do nas wraca, czasem nawet ze zdwojoną siłą. Bądźmy empatyczni, miejmy oczy otwarte na emocje, bo w dzisiejszym, coraz bardziej zautomatyzowanym i zwariowanym świecie, to one są tym, co nadaje sens naszemu istnieniu i sprawia, że nasze życie jest piękniejsze.
Do poczytania:
- Wieck, K., Kunzmann, U., (2015). Age Differences in Empathy: Multidirectional an Context-Dependent. Psychology and Aging, vol. 30, No. 2, 407 - 419